9 design principes (NL)

Waarom design principes? Laat ons beginnen bij de praktijk. Meer nog. Bij de leerling én waarom zelf regulerend leren voor hen belangrijk is. Vervolgens kijken we naar wat dat kan betekenen wanneer we spreken over design principes voor EdTech. We starten bij deze drie leerlingen en hun leerkrachten.
ENGLISH VERSION HERE

Waarom DESIGN PRINCIPES?
Het verhaal van 3 leerlingen & 2 leerkrachten!

Zelf regulerend leren digitaal versterken gaat uiteindelijk over hoe mensen meerwaarde vinden in hun situatie. Daarom vertrekken we hier vanuit persona's die uit het leven gegrepen zijn. Bij elk ontwerp-principe die verder aan bod komen, kan je onderaan ook op meer specifieke verhalen klikken om het ontwerp-principe vanuit een praktijk gericht perspectief opnieuw verduidelijkt te zien.

Maak kennis met 3 leerlingen en 2 leerkrachten.

Arber

Arber voelt de spanning telkens stijgen wanneer de leraar hem een nieuwe taak geeft. Hij weet dat hij moeite heeft met nieuwe informatie op te nemen en te begrijpen. Hij vind het dan ook heel erg spannend wanneer zijn leraar hun uitlegt dat ze in één keer alle leeractiviteiten voor een hele week krijgen. Meer nog, in plaats van alleen naar de leraar te luisteren, kan hij nu ook samen leren door met anderen aan opdrachten te werken. Vooral het leren op eigen tempo maakt dat hij minder onzeker is. Door de aanpak en de duidelijke spelregels meneer Koen, krijgt Arber gaandeweg net meer vertrouwen. Arber voelt zich gerustgesteld door deze aanpak en merkt op hoe hij beter in staat is om de leerstof te begrijpen en zijn vaardigheden te ontwikkelen.

Sofie

Sofie is zo een leerling die altijd op zoek is naar nieuwe uitdagingen. In de klas hoort ze haar leraar uitleggen hoe ze meer verantwoordelijkheid krijgen voor hun eigen leerproces. Ze merkt dat ze meer haar eigen leren kan managen, dat vind ze leuk en daagt haar uit. Ze merkt dat het belangrijk is om zelf voldoende de theorie te begrijpen voor ze aan de slag gaat en hoe ze daarvoor kan zorgen. Ze heeft een vriendelijke en samenwerkende houding, en vind het ook fijn haar klasgenoten te helpen. Sofie leert zo ook over het belang van samenwerken en hoe samen werken werkt.

Yassine

Yassine zit vaak stilletjes achterin de klas. Hij merkt niet goed op wat er om hem heen gebeurt. Hij heeft het liever als hij op de achtergrond verdwijnt. Maar zijn leraar, meneer Koen legt hem uit dat ze vanaf nu meer verantwoordelijkheid krijgen voor hun eigen leren en dat iedereen, ook Yassine dus, daarin een rol heeft. Ook in het helpen van elkaar. Na een tijdje merkt Yassine dat hij zo meer betrokken geraakt bij het leerproces, maar ook dat hij zo de kans krijgt om zijn stem meer te laten horen én zijn vaardigheden te ontwikkelen.

Koen

Structuur leidt tot focus en prestaties

Mijn naam is Koen en ik ben een enthousiaste en ervaren wiskunde en STEM-leraar. Ik hou ervan mijn leerlingen te inspireren en uit te dagen, en ik geloof heilig in het belang van levenslang leren.

Bovenop een basis van goede lesbouwstenen ben ik altijd op zoek naar nieuwe manieren om mijn lesmethoden te verbeteren en de interesse van mijn leerlingen te vergroten. Hoe uitdagend het ook is, ik ben en blijf een groot voorstander van zelfregulering en sociaal leren en probeer mijn leerlingen altijd aan te moedigen om samen te werken en elkaar te helpen. Ik wil er voor hen zijn en hen opleiden tot competente en verantwoordelijke volwassenen.

Daarom vind ik het nodig een duidelijke structuur voor mijn leerprocessen te ontwerpen. Mijn leerlingen raken daarmee vertrouwd en leren zo ook impliciet hoe ze hun leren effectief kunnen managen. Digitaal helpt me daarbij, maar ik zou graag op een meer geïntegreerde manier kunnen werken.

Elke

Didactische spelregels helpen groeien in autonomie

Mijn naam is Elke. Ik zie mezelf als iemand die dingen rationeel en doelgericht aanpakt. Zo kijk ik ook naar mijn klaspraktijk. Ik houd van het ontwikkelen van efficiënte en effectieve lesmethodes en streef altijd naar de beste resultaten voor mijn leerlingen. Ik wil mijn leerlingen helpen om op een efficiënte manier de beste resultaten te bereiken.

Daarom leg ik naast een degelijke didactische aanpak ook een sterke nadruk op zelfreflectie en zelfregulatie. Als dat een keer aanslaagt werkt dat echt als een turbo op mijn leerlingen hun leervermogen. Ik creëer dan ook graag een veilige en ondersteunende leeromgeving.

Ik werkte didactische spelregels uit. Dat zijn eenvoudige afspraken die leerlingen helpen om autonoom en samen door het leerproces te navigeren (zie Koen). Bijvoorbeeld <inschalen> of <afvinken>. We maken de status van die spelregels zichtbaar en dat helpt de leerlingen en mezelf om ZRL (Zelf Regulerend Leren) manageable te houden. Koen en ik zijn op zoek naar een digitale tool die dat alles meer kan integreren.

9 Design Principes?

Hieronder formuleren we 9 generieke designprincipes, gericht op de situatie in Vlaanderen. Elk principe wordt geflankeerd door wat dat betekent voor een van onze personages.

(1) Het gaat om de leerling

Levenslang Leren wordt een basishouding. Leerontwerp met oog voor metacognitie, zelfregulatie en sociaal leren is van groeiend belang. Het is meer leerling-gecentreerd dan materiaal-gecentreerd. EdTech & E-content dienen dit leerontwerp.

Story van Arber & Koen

(2) Meer focus op het leerproces

Leerling-gecentreerd leerontwerp vraagt meer grip op hoe we leerprocessen in scholen digitaal kunnen ondersteunen. De school, het team, de leerkracht is daarin meer bepalend dan de architectuur van een digitale tool of die van het uitgegeven materialen. Zij willen zelf kunnen bepalen hoe ze materialen in door hen ontworpen leerprocessen aanbieden. Kortom, Context is king!

Story van Sofie en Elke & Koen

(3) School-& Teamblauwdrukken

Schoolteams kunnen vanuit een gedeelde didactische visie/aanpak digitaal samenwerken. Ze structuren leerprocessen voor: hoekenwerk, co-teaching, differentiatie, remediëring, flexibel leren, leerprojecten, enz. Daarin kunnen ze eigen én aangekochte, digitale én fysieke leeractiviteiten aanbieden, aanpassen, combineren. Scholen beschikken zo over een groeiend aantal blauwdrukken die hun visie ook digitaal handen en voeten geeft.

Story van Ellen (directie)

(4) Leeractiviteit & actief leren als hoeksteen

Met de leeractiviteit als digitale hoeksteen haken tools & e-content in elkaar op maat van de lerende in zijn/haar schoolcontext. Dat zorgt er voor dat in één omgeving:

leerlingen overzichtelijk kunnen werken
leerkrachten het leerpoces kunnen volgen
leerkrachten kunnen samenwerken
leermaterialen duurzaam inzetbaar zijn
externe tools en innovatie (XR, AI,...), kan inhaken
metadata voor opvolging én effectmeting wordt ontsloten

Story van Koen en Elke bis

(5) Datadashboards voor leerprocessen

Schoolteams maken eigen datadashboards waardoor hun leerprocessen manageable en coachable wordt vanuit hun eigen blauwdruk/aanpak. Ze geven inzicht vanuit hun eigen leerontwerp die bestaat uit de structuur van het leerproces én school-tailored-principes zoals: inschalen, sleutelactiviteit, verbetersleutel, zelfevaluatie,feedback en andere school eigen didactische flows. Datagedreven Leerkrachtreflectie & teamreflectie krijgen zo een enorme boost.

Story van Koen en Yassine

(6) Beheer van het leren vanuit een curriculumperspectief

Doelendashboards integreren data van diverse tools over wat leerkrachten hebben aangeboden, wat nog niet en de voortgang van de leerlingen.

Zonder doelendashboards is doelgericht werken en evalueren erg planlast-intensief. Elke leeractiviteit kan metadata op doelen genereren. Dat geeft leerkrachten makkelijker inzicht op vragen als:

Welke leerlingen scoren sterk op welke doelen?
Welke leerlingen vallen uit op welke doelen?
Voor welke doelen moet ik nog materiaal aanbieden?
Welke doelen liggen nu in de zone van naaste ontwikkeling voor mijn leerling(en)?

Story van Koen en Sofie

(7) Voorwaarden voor innovatieklimaat

The network always wins! We hebben nood aan integratieplatform! Dat is alleen mogelijk als het EdTech-netwerk en het onderwijs digitale verbindingen hebben en als interoperabiliteit daarin een belangrijk uitgangspunt is.

Hierdoor kunnen scholen makkelijker kiezen voor innovatieve tools die praten met hun leerplatform. Dit maakt het integreren en omarmen van nieuwe innovaties eenvoudiger.

i-learn kan als innovatieplatform verduurzaamd worden om die rol op te nemen. Hierdoor groeit Vlaanderen in digitale innovatie en implementatie en krijgt het een sterk innovatieklimaat waar effectmeting op een enkele klik afstand is.

Story van Ellen

(8) GDPR etc.? Ontzorgen!

<Connect-ED.tech>

Een GDPR-proof data-architectuur ontzorgt innovatie en implementatie daarvan. Het doel is onderwijs tools en innovaties digitaal verbinden. Het zou bijvoorbeeld een doorstart voor i-learn kunnen zijn als een innovatieplatform voor nieuwe onderwijstechnologie. Een aantal innovatieve scholen gebruikt het platform al en is daardoor makkelijker te betrekken in innovaties.

Met leeractiviteiten als data-anker brengen zowel onderzoekcentra als contexten, resultaten en effecten in kaart. De meten-is-weten-hefboom wordt de sterkte van zowat elke Vlaamse school.

Nieuwe technologieën leveren vergelijkbare resultaten en worden relevant voor de school.

Story van Sofie

(9) Innovatie voor & met het veld

<Co-creative Formats>

Het innovatieproces is zeer uitdagend. Mensgericht ontwerpen vereist een doordachte aanpak en duidelijke processen, bij voorkeur in co-creatie met scholen. De verwachtingen verschillen naargelang de fase van innovatie die ze bestrijken: co-creatie, testen, piloteren, implementatie.

Het onderwijsveld en EdTech zouden baat hebben bij duidelijke kaders en faciliteiten die dergelijke processen in goede banen kunnen leiden. Dit zou Start Ups en scholen eerlijke kansen bieden bij het nastreven van hun ambities. Begeleidingsdiensten en onderzoekscentra hebben ook een plaats in dergelijke kaders die de rol van elke belanghebbende kunnen vergemakkelijken.

Story van Bob